Efnahagur

EC1 - Bein efnahagsleg verðmæti

Bein efnahagsleg verðmæti í milljónum*	2016	2017	Breyting
Tekjur	48.700	53.512	10%
Rekstrarkostnaður**	9.050	9.283	3%
Laun og launatengd gjöld	14.049	14.061	0%
Arðgreiðslur til hluthafa	28.538	24.821	-13%
Tekjuskattur og sérstakur skattur	8.543	9.896	16%
Styrkir til samfélagsins	0,196	0,205	5%
Samtals efnahagslegt framlag	60.376	58.266	-3%
Efnahagslegur ávinningur	-11.676	-4.754	-59%
Hlutfall efnahagslegs framlags af tekjum	124%	109%	-15%

*Upplýsingar á samstæðugrundvelli.

**Án afskrifta fastafjármuna og styrkja.

EC2 - Fjárhagsleg áhrif, áhætta og tækifæri fyrirtækisins í tengslum við aðgerðir vegna loftslagsbreytinga

Landsbankinn hefur ekki metið áhættu vegna loftslagsbreytinga sérstaklega en telur engu að síður nauðsynlegt að fylgjast náið með þróun þeirra mála, bæði vegna tækifæra í viðskiptum sem og áhrifa á afkomu viðskiptavina sinna.

Undanfarin ár hefur umræðu um sjálfbærni og samfélagsábyrgð vaxið fiskur um hrygg, bæði erlendis og hér á landi. Viðskiptaumhverfið er að breytast og frammistaða í þessum málum er byrjuð að hafa áhrif á hvernig áhætta í fyrirtækjarekstri og möguleikar fyrirtækja til vaxtar eru metnir. Nýjar rannsóknir sýna jákvætt samhengi á milli áherslna fyrirtækja á sjálfbærni annars vegar og afkomu hins vegar. Þá gera samstarfsaðilar Landsbankans auknar kröfur um að bankinn meti viðskiptavini með hliðsjón af sjálfbærni, bæði með tilliti til lánveitinga og fjárfestinga. Allt bendir til þess að á næstu árum verði enn meiri áhersla lögð á þessi atriði.

Hagfræðideild Landsbankans hóf í lok árs 2016 að safna svörum fyrirtækja, sem skráð eru á Aðallista Kauphallarinnar, við stöðluðum spurningalista sem tekur á helstu þáttum samfélagsábyrgðar, umhverfismálum og jafnrétti kynja. Með þessum spurningalista stígur Landsbankinn sín fyrstu skref í þá átt að afla upplýsinga um hvernig fyrirtæki sem skráð eru á markað haga þessum málum og væntanlega framvindu málaflokksins hér á landi.

Spurningalistinn var hafður einfaldur í byrjun með það að leiðarljósi að draga grunnþætti samfélagsábyrgðar fyrirtækjanna fram í dagsljósið og hvetja fyrirtæki til að taka þessi mál til skoðunar. Spurningalistinn og önnur upplýsingaöflun mun svo þróast með tímanum. Flest félög vinna nú þegar að þessum málefnum og því hefur svörun verið mjög góð. Svörin hafa verið gerð aðgengileg fjárfestum á sérstöku svæði á vef Landsbankans. Að svo stöddu eru spurningarnar einungis til upplýsingar fyrir fjárfesta og tekur deildin ekki efnislega afstöðu til svaranna. Spurningalistinn er verkfæri sem fjárfestar geta notað til að meta stefnu fyrirtækja hvað varðar samfélagslega ábyrgð. Langtímastefnan er að tekið verði meira tillit til þessara þátta í tengslum við mat á fjárfestingarkostum. Árið 2018 verður samsvarandi listi sendur á alla aðila sem eru með skráð hlutabréf eða skuldabréf í Kauphöllinni.

Bankaráð Landsbankans hefur samþykkt atvinnugreinastefnur fyrir eftirfarandi atvinnugreinar: sjávarútveg, fasteignafélög, byggingarstarfsemi og mannvirkjagerð, eignarhaldsfélög, ferðaþjónustu, verslun, þjónustu, upplýsingatækni og fjarskipti.

Allar þessar atvinnugreinastefnur innihalda viðmið um samfélagsábyrgð og þar er m.a. verið að taka fyrsta skrefið í að skoða loftslagsáhættu viðskiptavina, en Landsbankinn er aðili að Parísarsamkomulaginu sem setur markmið um að draga markvisst úr losun gróðurhúsalofttegunda. Þar að auki hefur bankaráð samþykkt almenn samfélagsviðmið við lánveitingar til fyrirtækja. Í þeim er meðal annars fjallað um atriði sem mikilvægt er að viðskiptastjórar ræði við fyrirtæki þegar fjármögnun er til umfjöllunar. Má þar nefna ábyrgð í umgengni við auðlindir og mögulega áhættu í rekstrarumhverfi fyrirtækja vegna óeðlilegra viðskiptahátta, svo sem svartrar atvinnustarfsemi.

EC3 – Skuldbindingar vegna lífeyrisgreiðslna og hvatakerfa

Auk lögbundinnar skyldutryggingar lífeyrisréttinda greiðir Landsbankinn sem svarar 2% af heildarlaunum starfsmanns í séreignarsjóð fyrstu þrjú starfsár viðkomandi en 7% eftir það. Réttur til þessarar greiðslu lýtur sömu reglum og önnur starfsaldurstengd réttindi vegna starfa í öðru fjármálafyrirtæki. Engar aðrar framtíðarskuldbindingar eru bókfærðar hjá bankanum vegna lífeyrisgreiðslna. Engar framtíðarskuldbindingar eru bókfærðar hjá bankanum vegna hvatakerfa.

EC4 – Fjárhagslegur stuðningur frá opinberum aðilum

Ríkissjóður er stærsti eigandi Landsbankans og á 98,2% hlut í bankanum en ekki er litið á hlut ríkisins sem ríkisstyrk.

EC6 – Hlutfall stjórnenda frá nærsamfélagi

Landsbankinn skilgreinir Ísland sem nærsamfélag sitt. Allir bankaráðsmenn utan einn eru búsettir á Íslandi. Bankastjóri og framkvæmdastjórar eru íslenskir með búsetu á landinu.

Hlutfall innkaupa frá innlendum og erlendum birgjum

EC9 - Stefna og hlutfall innkaupa frá birgjum úr nærsamfélagi

Landsbankinn skilgreinir Ísland sem nærsamfélag sitt og leitast við að eiga viðskipti við íslenska birgja, að því gefnu að það sé hagkvæmt. Á landsbyggðinni leitast bankinn við að skipta við heimamenn, enda uppfylli þeir skilyrði innkaupastefnu bankans.

Af þeim birgjum sem eru með samning í yfir eitt ár eru 41 innlendir og 49 erlendir. Þessir birgjar eru með yfir 95% af heildarinnkaupum bankans en allir stórir birgjar bankans eru með samning við hann. Helstu ástæður þess að erlendum birgjum hefur fjölgað eru aukin krafa um gerð samnings við stofnun viðskipta og fjölgun vegna fleiri þjónustuþátta.

Heildargreiðslur til birgja árið 2017 námu 7.720 milljónum króna. Innkaup á Íslandi eru skilgreind hér sem innkaup í íslenskum krónum og voru þau 92% af öllum innkaupum bankans á árinu.³ Lækkun var á aðkeyptri sérfræðiþjónustu, hugbúnaði og upplýsingaveitum á árinu. Þessar upplýsingar eru á samstæðugrundvelli.

Stærstur hluti erlendra innkaupa bankans tengist upplýsingatækni og er skipting meginútgjaldaflokka eftirfarandi:

Hlutfall birgja eftir flokkum	Hlutfall af heild	Innlendir	Erlendir
Upplýsingatækni	35%	84%	16%
Rekstur fasteigna	19%	100%	0%
Markaðskostnaður	11%	100%	0%
Annað	35%	94%	6%

3 Ekki er tekið tillit til reksturs fullnustueigna.